Bóng đá, môn thể thao vua đầy hấp dẫn, được điều chỉnh bởi một hệ thống luật chặt chẽ để đảm bảo tính công bằng và an toàn cho trận đấu. Bài viết này 90 Phút TV sẽ tóm tắt 18 quy định cơ bản và quan trọng trong luật bóng đá, giúp bạn hiểu rõ hơn về môn thể thao này.
Kích thước sân thi đấu
Sân thi đấu bóng đá được thiết kế hình chữ nhật với kích thước tiêu chuẩn là 105 mét chiều dài và 68 mét chiều rộng. Kích thước này đảm bảo đủ không gian cho các cầu thủ di chuyển và thực hiện các kỹ thuật trong trận đấu.
Ký hiệu trên sân
Sân thi đấu được đánh dấu bằng các vạch kẻ, tạo nên các khu vực riêng biệt với chức năng khác nhau. Các vạch kẻ chính bao gồm:
- Vạch vôi: Vạch bao quanh khu vực sân thi đấu, bao gồm cả vạch cầu môn và vạch biên.
- Vạch biên: Vạch giới hạn hai bên sườn của sân thi đấu.
- Vạch 16m50: Vạch kẻ song song với vạch cầu môn, cách vạch cầu môn 16m50, tạo ra khu vực cấm địa.
- Vạch giữa sân: Vạch kẻ chia sân thi đấu thành hai phần bằng nhau.
- Vạch chấm phạt đền: Vạch kẻ cách vạch cầu môn 11 mét, là vị trí đặt bóng để thực hiện quả phạt đền.
- Vạch cầu môn: Vạch kẻ giới hạn khung thành, nơi ghi bàn thắng.
Quả bóng thi đấu
Quả bóng được sử dụng trong trận đấu phải đáp ứng các tiêu chuẩn về kích thước, trọng lượng và độ nảy. Các tiêu chuẩn này được quy định bởi FIFA nhằm đảm bảo tính công bằng và an toàn cho trận đấu.
Số lượng cầu thủ
Mỗi đội bóng được phép có 11 cầu thủ trên sân trong trận đấu, bao gồm 1 thủ môn. Các cầu thủ còn lại sẽ thi đấu ở các vị trí khác nhau trên sân, như hậu vệ, tiền vệ và tiền đạo.
Trang phục thi đấu
Cầu thủ phải mặc trang phục phù hợp, an toàn và được quy định bởi luật. Trang phục thi đấu bao gồm áo đấu, quần short, tất và giày. Các cầu thủ cũng có thể đeo thêm các phụ kiện như băng đô, găng tay và ống đồng.
Trọng tài
Trọng tài đóng vai trò quan trọng trong trận đấu, đảm bảo tuân thủ luật và điều khiển trận đấu diễn ra một cách công bằng. Trọng tài có quyền ra các quyết định như thẻ phạt, quả đá phạt, quả ném biên,…
Thời gian thi đấu
Trận đấu bóng đá được chia thành hai hiệp, mỗi hiệp kéo dài 45 phút. Giữa hai hiệp có thời gian nghỉ 15 phút. Sau khi kết thúc 90 phút thi đấu chính thức, nếu hai đội hòa nhau, có thể thi đấu thêm hai hiệp phụ, mỗi hiệp 15 phút.
Bắt đầu và kết thúc trận đấu
Trận đấu bắt đầu bằng quả phát bóng giữa sân. Sau khi tiếng còi của trọng tài vang lên, các cầu thủ sẽ bắt đầu di chuyển bóng và tranh giành quyền kiểm soát. Trận đấu kết thúc khi tiếng còi của trọng tài vang lên lần thứ hai, sau 90 phút thi đấu chính thức (hoặc sau hai hiệp phụ nếu có).
Bóng trong và ngoài cuộc
Bóng được xem là trong cuộc khi nó nằm hoàn toàn trong khu vực sân thi đấu, bao gồm cả trên vạch vôi. Bóng được xem là ngoài cuộc khi nó đi qua vạch biên, vạch cầu môn hoặc khi trọng tài thổi còi dừng trận đấu.
Cách ghi bàn
Bàn thắng được ghi khi bóng đi qua vạch cầu môn và nằm hoàn toàn trong khung thành. Bàn thắng sẽ được công nhận nếu không có lỗi vi phạm luật nào xảy ra trước khi bóng vào lưới.
Lỗi và hình phạt
Trong bóng đá, có nhiều loại lỗi được quy định trong luật, với các hình phạt tương ứng. Các lỗi phổ biến bao gồm:
- Lỗi nguy hiểm: Lỗi có thể gây nguy hiểm cho cầu thủ khác, ví dụ như đá vào người, đạp chân,… Hình phạt cho lỗi nguy hiểm là thẻ vàng hoặc thẻ đỏ, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của lỗi.
- Lỗi ngăn cản: Lỗi cản trở cầu thủ đối phương di chuyển, ví dụ như kéo áo, đẩy người,… Hình phạt cho lỗi ngăn cản là thẻ vàng.
- Lỗi phản ứng: Lỗi phản ứng với quyết định của trọng tài, ví dụ như tranh cãi, la hét,.. Hình phạt cho lỗi phản ứng là thẻ vàng hoặc thẻ đỏ, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của lỗi.
Hình phạt cho các lỗi trong bóng đá bao gồm:
- Thẻ vàng: Cầu thủ nhận thẻ vàng sẽ bị cảnh cáo. Nếu nhận thẻ vàng thứ hai trong trận đấu, cầu thủ sẽ bị truất quyền thi đấu.
- Thẻ đỏ: Cầu thủ nhận thẻ đỏ sẽ bị truất quyền thi đấu ngay lập tức.
Phạt đền
Phạt đền được áp dụng khi cầu thủ phạm lỗi trong vòng cấm địa. Khi đó, đội bóng bị phạm lỗi sẽ được hưởng quả đá phạt đền từ chấm 11 mét.
Ném biên
Ném biên được thực hiện khi bóng đi qua vạch biên. Cầu thủ thực hiện ném biên phải đứng ngoài vạch biên và ném bóng bằng hai tay vào sân.
Phát bóng góc
Phát bóng góc được thực hiện khi bóng đi qua vạch cầu môn nhưng không ghi bàn và do cầu thủ phòng ngự chạm bóng cuối cùng. Cầu thủ thực hiện phát bóng góc phải đứng trong khu vực góc sân và đá bóng vào sân.
Phát bóng lên
Phát bóng lên được thực hiện khi thủ môn bắt được bóng hoặc bóng đi qua vạch cầu môn nhưng không ghi bàn và do cầu thủ tấn công chạm bóng cuối cùng. Cầu thủ thực hiện phát bóng lên phải đứng trong khu vực vòng cấm địa và đá bóng vào sân.
Thay người
Mỗi đội được phép thay tối đa 3 cầu thủ trong trận đấu. Việc thay người phải được thực hiện trong khu vực kỹ thuật và khi trận đấu đang tạm dừng.
Hành vi phi thể thao
Cầu thủ phải thi đấu với tinh thần thể thao cao thượng, tránh những hành vi phi thể thao như:
- Cố ý câu giờ: Cố ý làm chậm trận đấu để giành lợi thế.
- Giả vờ phạm lỗi: Ngã vờ để kiếm phạt đền hoặc thẻ phạt cho đối phương.
- Lăng mạ đối phương: Sử dụng những lời nói xúc phạm đối phương.
Quyết định của trọng tài
Quyết định của trọng tài là quyết định cuối cùng trong trận đấu. Cầu thủ và ban huấn luyện phải tôn trọng quyết định của trọng tài.
Luật bóng đá là một hệ thống quy định phức tạp nhưng rất quan trọng để đảm bảo tính công bằng và an toàn cho trận đấu. Hiểu rõ luật bóng đá sẽ giúp bạn thưởng thức môn thể thao vua một cách trọn vẹn hơn.
